Fiscaal, juridisch en corporate finance advies in Nederland-Duitsland.

Wet DBA: zelfstandig opdrachtnemer of schijnzelfstandige?

13 jun 2017 | Fiscaal

Een opdrachtgever hoeft geen loonbelasting in te houden op de betalingen aan een ZZP’er als de laatstgenoemde een echte zelfstandige is. In de praktijk is niet altijd even duidelijk of en wanneer een opdrachtnemer over voldoende zelfstandigheid beschikt. De opdrachtgever loopt dan voor de loonheffingen (loonbelasting en sociale verzekeringen) risico’s op naheffingen en boetes. Sinds 1 mei 2016 zijn de fiscale spelregels bij de inhuur van ZZP’ers geregeld via de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Onlangs is door staatssecretaris Eric Wiebes bekendgemaakt dat de handhaving van de Wet DBA tot 1 juli 2018 is opgeschort.

Wet DBA: Wat bepaalt de fiscale wetgeving over zelfstandigheid?

De Wet DBA is op 1 mei 2016 ingevoerd als vervanger van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR-verklaring). Voorheen kon een opdrachtnemer aan zijn opdrachtgever zekerheid verschaffen over zijn fiscale status. Als hij over de juiste VAR beschikte, hoefde de opdrachtgever geen loonbelasting in te houden op de betalingen aan de zelfstandige opdrachtnemer. Vanaf 1 mei 2016 kunnen de opdrachtgever en de opdrachtnemer deze fiscale zekerheid alleen verkrijgen, als zij werken op basis van een door de Belastingdienst goedgekeurde overeenkomst en de inhoud daarvan in de praktijk naleven. De Belastingdienst heeft op haar website een aantal goedgekeurde Wet DBA modelovereenkomsten gepubliceerd. Een Wet DBA modelovereenkomst is niet altijd passend voor een situatie. Daarom kan het soms verstandig zijn om een op maat gemaakte overeenkomst op te stellen en ter goedkeuring voor te leggen aan de Belastingdienst.

Wet DBA: Wanneer is een opdrachtnemer zelfstandig?

De opdrachtgever hoeft geen loonbelasting in te houden als de opdrachtnemer buiten dienstbetrekking werkt en hij ook niet fictief als werknemer wordt gezien. De rechtsverhouding tussen beide partijen is dan bijvoorbeeld aan te merken als een overeenkomst van opdracht of een overeenkomst tot aanneming van werk. Als daarentegen sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, dan is de opdrachtgever gehouden loonheffingen in te houden en af te dragen. De Wet DBA bevat een toetsingskader om te beoordelen of werkzaamheden wel of niet een (fictieve) dienstbetrekking vormen.

Wet DBA: Waarom wordt de handhaving uitgesteld tot 1 juli 2018?

De handhaving van de Wet DBA is al enkele keren uitgesteld. De invoering van de Wet DBA heeft tot veel tumult geleid. Veelgehoorde kritiek is bijvoorbeeld dat de oude wetgeving meer zekerheid bood aan de opdrachtgever, die onder de Wet DBA meer risico’s loopt. Bestaande werkwijzen en situaties moeten nu worden herzien. De onzekerheid bij opdrachtgevers zorgt ervoor dat ZZP’ers opdrachten mislopen. Verder is er grote druk ontstaan op de Belastingdienst door het enorme aantal aanvragen tot beoordeling van overeenkomsten. Andere kritiek is dat de civielrechtelijke en fiscale wetgeving achterloopt op het moderne arbeidsproces. Mensen werken steeds flexibeler en in verschillende vormen, waardoor zij niet altijd in te delen zijn in de klassieke categorieën van werknemer of zelfstandige.

Wet DBA: Wat dient u te regelen vóór 1 juli 2018?

De Belastingdienst legt tot 1 juli 2018 geen naheffingen en boetes op als er sprake is van schijnzelfstandigheid. Een uitzondering wordt gevormd voor situaties waarin moedwillig een constructie tot schijnzelfstandigheid is gecreëerd. Dit uitstel betekent echter niet dat u stil moet zitten. Daarom geven wij u graag de volgende tips mee:

  1. Als u opdrachtgever bent: maak een risicoanalyse van het werken met bestaande ZZP’ers / opdrachtnemers. Het werken met buitenlandse ZZP’ers verdient extra aandacht!
    Als u opdrachtnemer bent: maak een risicoanalyse van uw opdrachten. Loopt u het risico om opdrachten te verliezen? Zijn er langdurige opdrachten die tot een (fictieve) dienstbetrekking kunnen leiden?
  2. Ontwikkel een vaste werkwijze of policy binnen uw onderneming. Sluit een Wet DBA modelovereenkomst of stel een standaardovereenkomst op die Wet DBA-proof is. Leef de inhoud van deze overeenkomst na.
  3. Eventueel: leg de standaardovereenkomst ter goedkeuring voor aan de Belastingdienst.

De komst van de Wet DBA zorgt ervoor dat ondernemingen en ZZP’ers hun onderlinge verhouding moeten herijken. Door tijdig actie te ondernemen kunt u een hoop risico’s beperken en problemen voorkomen.

Heeft u vragen op het gebied van onze dienstverlening of anderszins? Indien u ons contactformulier invult, nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op.

Meer informatie

Wilt u contact opnemen met NeD Tax naar aanleiding van dit artikel? Gebruik dan ons contactformulier en wij helpen u zo snel mogelijk verder.

FiscaalWet DBA: zelfstandig opdrachtnemer of schijnzelfstandige?