Fiscaal, juridisch en corporate finance advies in Nederland-Duitsland.

Box 3 belastingstelsel in Nederland  - Tussenstand

16 nov 2023 | Fiscaal

Artikel geüpdatet per 11 maart 2024.

Het Box 3 belastingstelsel: de afgelopen jaren is er in Nederland veel onzekerheid over. Deze onzekerheid blijft helaas ook voortbestaan in 2024. In dit artikel vindt u een korte terugblik op de gebeurtenissen rondom dit thema in de afgelopen jaren en bespreken we de tussenstand van Box 3 belasting in Nederland.

Forfaitaire systeem Box 3 tot en met 2020 niet adequaat

De onzekerheid rond de inkomstenbelasting in Box 3 heeft haar oorsprong in het zogenaamde Kerstarrest, een uitspraak van de Hoge Raad. In dit arrest oordeelde de Hoge Raad dat het forfaitaire systeem van Box 3 tot en met 2020 niet adequaat aansloot bij de werkelijke situatie van belastingplichtigen. Als reactie op dit arrest hebben de circa 60.000 mensen die bezwaar maakten tegen de heffing in box 3, automatisch rechtsherstel verkregen over de jaren 2017 tot en met 2020.

Het Kerstarrest en het rechtsherstel: Box 3 belastingstelsel 

Het Kerstarrest heeft geleid tot grote discussie en bezwaren van belastingplichtigen. Dit omdat zij vonden dat ze onevenredig werden belast op hun vermogen. Dit arrest benadrukte de noodzaak van herziening van het belastingstelsel in Box 3, dat sinds 2001 onveranderd was gebleven.

In reactie op het arrest heeft de Nederlandse overheid de Wet rechtsherstel Box 3 geboden. Dit rechtsherstel houdt in dat er nog steeds een forfaitair systeem bestaat voor de belastingheffing in Box 3. Echter, om tegemoet te komen aan de bezwaren van belastingplichtigen, is er onderscheid gemaakt tussen banktegoeden en overige bezittingen. Banktegoeden worden in het nieuwe systeem anders behandeld dan andere vermogensbestanddelen. Dit leidde tot enige verbetering in de ogen van belastingbetalers.

Het voorstel van de Advocaat-Generaal: belastingheffing Box 3 werkelijk rendement en vermogen 

In 2023 heeft de Advocaat-Generaal een belangrijk advies aan de Hoge Raad gegeven. Hij stelt voor om ook dit rechtsherstel aan te merken als niet aansluitend bij de werkelijkheid. De Advocaat-Generaal pleit ervoor om de belastingheffing in Box 3 te baseren op het werkelijke rendement van vermogen, in plaats van het forfaitaire systeem. Dit voorstel zou een aanzienlijke verandering betekenen in de manier waarop vermogensbelasting wordt berekend in Nederland.

Wachten op beslissing van de Hoge Raad Box 3

Op dit moment is het wachten op de beslissing van de Hoge Raad. De vraag is of de Hoge Raad zich zal aansluiten bij het advies van de Advocaat-Generaal en het rechtsherstel zal afwijzen ten gunste van belastingheffing op basis van werkelijk rendement, of dat zij de Wet rechtsherstel Box 3 in stand zal laten zoals deze nu is gepresenteerd. Deze beslissing zal een aanzienlijke impact hebben op belastingplichtigen en investeerders in Nederland.

Begin 2024 heeft de Advocaat-Generaal in vijf box-3 zaken conclusies genomen, waarbij hij verder ingaat op het begrip ‘werkelijk behaalde rendement’. Geconcludeerd wordt dat de Wet Rechtsherstel box 3 met zich meebrengt dat het voordeel uit sparen en beleggen (nog steeds) wordt bepaald op basis van het forfaitaire stelsel in de Wet IB 2001. Gelet op het Kerstarrest en de omstandigheid dat het voordeel uit sparen en beleggen hoger is dan het werkelijk behaalde rendement, leidt dat forfaitaire stelsel (nog steeds) tot een schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook in dit geval moet een op rechtsherstel gerichte compensatie worden verleend.

De uitspraak van de Hoge Raad wordt eind augustus 2024 verwacht. Het is een uiterst belangrijk moment, want het zal de koers bepalen voor de belastingheffing op vermogen in Nederland en zal de mate van onzekerheid verminderen.

Definitieve Aanslagen Box 3 voor 2021 en daarna 

In de tussentijd heeft de staatssecretaris aangegeven dat er in principe geen definitieve aanslagen zullen worden opgelegd voor de jaren 2021 en daarna, waarin Box 3 vermogen is opgenomen. Dit biedt enige ademruimte voor belastingplichtigen. Echter, mocht u onverhoopt toch een aanslag ontvangen, is het van groot belang om formeel bezwaar te maken tegen deze aanslag om uw rechten te beschermen.

Box 3 in 2024

De rendementspercentages voor sparen en schulden worden na afloop van ieder belastingjaar vastgesteld. Voor 2024 is het box-3 tarief vastgesteld op 36%, waarbij de rendementspercentages als volgt zijn:
– banktegoeden: 1,03%;
– beleggingen en overige bezittingen 6,17%;
– schulden 2,57%.

Ook voor 2024 zal naar onze inschatting gelden dat het forfaitaire rendement hoger is dan het werkelijk behaalde rendement. Dit zal tot gevolg hebben dat ook voor 2024 rechtsherstel geboden moet worden.

De onzekerheid rond Box 3 houdt dus nog even aan, en het is voor belastingbetalers wachten op de uitspraak van de Hoge Raad om te zien welke koers er wordt ingezet voor de belastingheffing op vermogen in Nederland. De uitkomst zal niet alleen financiële gevolgen hebben voor individuen, maar ook het bredere fiscale landschap in Nederland beïnvloeden. Het blijft een belangrijk onderwerp om te volgen voor degenen die met Box 3 te maken hebben.

NeD Tax ondersteunt ondernemers, investeerders en degenen die hen professioneel ondersteunen. Indien u ons contactformulier invult, nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op. 

Meer informatie

Wilt u contact opnemen met NeD Tax naar aanleiding van dit artikel? Gebruik dan ons contactformulier en wij helpen u zo snel mogelijk verder.

FiscaalBox 3 belastingstelsel in Nederland  - Tussenstand