Fiscaal, juridisch en corporate finance advies in Nederland-Duitsland.

De besloten vennootschap in Nederland, België en Duitsland

6 dec 2018 | Ondernemingsrecht

De besloten vennootschap in Nederland, België en Duitsland

Bij de oprichting van uw onderneming is het belangrijk om voor de juiste rechtsvorm te kiezen. Om aansprakelijkheidrisico’s in privé te vermijden wordt vaak gekozen voor de oprichting van een rechtspersoon waarin de onderneming wordt gedreven. Een in Nederland veelgebruikte rechtsvorm is de besloten vennootschap (B.V.). Ook onze directe buurlanden Duitsland en België kennen een variant in de vorm van de GmbH (Gesellschaft mit beschränkter Haftung) en de BVBA (Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid). Bij uitbreiding van de ondernemingsactiviteiten naar Duitsland of België kan het om verschillende redenen zinvol zijn om de oprichting van Duitse GmbH of een Belgische BVBA te overwegen. In dit artikel proberen we op hoofdlijnen de belangrijkste kenmerken te schetsen van de Nederlandse B.V., de Duitse GmbH en de Belgische BVBA.

De besloten vennootschap in Nederland (Nederlandse B.V.)

Het B.V.-recht is in 2012 ingrijpend gewijzigd om het voor ondernemers makkelijker te maken een B.V. op te richten.

Oprichting
Oprichting vindt plaats bij een notaris die de oprichtingsakte met statuten opstelt. De notaris schrijft na oprichting de B.V. in bij de Kamer van Koophandel en is dan vaak binnen 1-2 werkdagen ‘operationeel’. Een B.V. kan daarom meestal al binnen 1 tot 2 weken worden opgericht vanaf het moment dat u zich bij de notaris meldt.

Startkapitaal
Nederland kent geen minimum startkapitaal, waardoor een Nederlandse B.V. al kan worden opgericht met een zeer gering bedrag. Het oude minimum startkapitaal van 18.000 euro is sinds 2012 komen te vervallen. Verder kan er bij de Nederlandse B.V. onderscheid worden gemaakt in soortaandelen. Er kunnen bijvoorbeeld gewone aandelen, stemrechtloze aandelen (aandelen zonder stemrechten), winstrechtloze aandelen (aandelen zonder winstrechten) of preferente aandelen worden uitgegeven.

Aandeelhouders
De Nederlandse B.V. heeft ten minste één aandeelhouder. De aandeelhouders vormen tezamen de aandeelhoudersvergadering.

Bestuur
Het bestuur van de Nederlandse B.V. bestaat uit één of meer personen. Een bestuurder kan een natuurlijke persoon of rechtspersoon zijn.

Aansprakelijkheid
Aandeelhouders en bestuurders zijn niet aansprakelijk voor schulden van de B.V., behoudens uitzonderingssituaties. Een B.V. is namelijk een rechtspersoon en daarmee zelfstandig drager van rechten en verplichtingen. De aandeelhouders zijn slechts aansprakelijk tot hetgeen zij in de B.V. hebben ingelegd in de vorm van aandelenkapitaal. Daarnaast is een bestuurder niet aansprakelijk voor het verrichten van rechtshandelingen namens de B.V.

Overdraagbaarheid van aandelen
In beginsel zijn de aandelen van een B.V. vrij overdraagbaar, tenzij in de statuten wordt gekozen voor een blokkeringsregeling. Een blokkeringsregeling houdt in dat een aandeelhouder de aandelen eerst moet aanbieden aan een andere aandeelhouder, wanneer hij de aandelen wil verkopen.

De besloten vennootschap in Duitsland (Duitse GmbH)

Het Duitse GmbH-recht dateert van 1892. Een omvangrijke herziening heeft in 2008 plaatsgevonden om het GmbH-recht meer in lijn te brengen met de internationale ontwikkelingen en de introductie van een GmbH-light in de vorm van een Duitse UG, die niet in dit artikel wordt besproken.

Oprichting
Vergelijkbaar met de Nederlandse B.V. vindt de oprichting van de Duitse GmbH plaats via de notaris. De notaris stelt een oprichtingsakte op waarin de statuten van de vennootschap worden opgenomen (Gesellschaftervertrag). De notaris dient vervolgens een verzoek in bij het ‘Amtsgericht’ (de rechtbank) tot inschrijving van de Duits GmbH in het Duitse Handelsregister. Het gehele proces vanaf oprichting bij de notaris tot en met inschrijving in het Handelsregister duurt meestal 6 tot 8 weken.

Startkapitaal
Waar de voorwaarden voor de Nederlandse B.V. in de laatste jaren versoepeld zijn, geldt voor de Duitse Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH) een omvangrijk Stammkapital van 25.000 euro. De helft van dit startkapitaal moet worden ingebracht bij de oprichting. Van dit deel moet vervolgens een kwart bestaan uit liquide middelen.

Aandeelhouders
De Duitse GmbH kan worden opgericht door één persoon. De aandeelhouders vormen tezamen de Gesellschafterversammlung.

Bestuur
Het bestuur (Geschäftsführung) wordt gevormd door minimaal één natuurlijke persoon die tot Geschäftsführer wordt benoemd. Rechtspersonen kunnen niet tot Geschäftsführer worden benoemd.

Aansprakelijkheid
Aandeelhouders en bestuurders zijn niet aansprakelijk voor schulden van de GmbH, tenzij er sprake is van een uitzonderingssituatie. Denk bijvoorbeeld aan het benadelen van schuldeisers van de GmbH door aandeelhouders of een bestuurder die verantwoordelijk is voor mismanagement met alle financiële gevolgen van dien. Een bijzonder element is dat een bestuurder gehouden is in bepaalde gevallen het eigen faillissement van de Duitse GmbH aan te vragen, als er sprake is van een langdurig financieel ongezonde situatie. Als de bestuurder deze wettelijke verplichting niet nakomt, kan hij hoofdelijk aansprakelijk worden.

Overdraagbaarheid van aandelen
De aandelen van de GmbH zijn in principe vrij overdraagbaar, tenzij in het Gesellschaftervertrag een statutaire blokkeringsregeling wordt opgenomen. Het overdragen van GmbH-aandelen geschiedt via de Duitse notaris.

De besloten vennootschap in België (Belgische BVBA)

De Belgische BVBA is het equivalent van de Nederlandse B.V. Daarnaast kent België alternatieven in de vorm van de eenmans-BVBA en de starters-BVBA. Momenteel zijn er in België ontwikkelingen om de BVBA sterk te vereenvoudigen. De verwachting is dat de Belgische BVBA, de eenmans-BVBA en de starters-BVBA allen worden vervangen door de Belgische BV. Vooralsnog geldt de wettelijke regeling van de Belgische BVBA, totdat de Belgische wetgeving wordt gewijzigd.

Oprichting
De Belgische BVBA wordt opgericht bij notariële akte door een Belgische notaris. In de oprichtingsakte worden de statuten van de Belgische BVBA opgenomen. Om de BVBA daadwerkelijk op te richten moet de oprichtingsakte bij de griffie van de rechtbank van koophandel worden gedeponeerd. De notaris moet binnen in beginsel 15 dagen na het deponeren van de oprichtingsakte bij de rechtbank de BVBA laten publiceren bij het Belgisch Staatsblad. Daarnaast moet de BVBA worden ingeschreven bij de ‘Kruispuntbank van Ondernemingen’. Het oprichtingsproces kan meestal 2-3 weken duren.

Startkapitaal
De Belgische BVBA kent een vereist startkapitaal van 18.550 euro, waarvan minimaal 6.200 euro moet worden volgestort bij de oprichting. Hierbij moet erop gelet worden dat minimaal 20% van ieder aandeel moet zijn volgestort.

Aandeelhouders
De Belgische BVBA kent bij oprichting minstens 2 aandeelhouders. De aandeelhouders vormen tezamen de aandeelhoudersvergadering.

Bestuur
Het bestuur van de Belgische BVBA bestaat uit ten minste 2 ‘zaakvoerders’.

Aansprakelijkheid
Als de BVBA definitief is opgericht zijn de bestuurders niet hoofdelijk aansprakelijk voor schulden van de BVBA, met uitzondering van bijzondere situaties zoals mismanagement en handelen in strijd met hetgeen in de statuten van de BVBA is bepaald. Een aandachtspunt bij de BVBA is de oprichtersaansprakelijkheid. Oprichters kunnen namelijk aansprakelijk gesteld worden bij faillissement van de vennootschap binnen drie jaar na de oprichting. Hiervoor moet wel blijken dat het maatschappelijk kapitaal ontoereikend was voor de uitoefening van de ondernemingsactiviteiten.

Overdraagbaarheid
De aandelen van de BVBA zijn net als de aandelen van de GmbH niet vrij overdraagbaar. Bij de BVBA zijn de aandelen namelijk enkel onder voorwaarden over te dragen. De BVBA kan onder voorwaarden stemrechtloze aandelen uitgeven. Deze aandelen mogen dan niet meer dan een derde van het maatschappelijk aandelenkapitaal bedragen en ze moeten een recht op preferent dividend behelzen.

Zowel de Nederlandse B.V., de Duitse GmbH als de Belgische BVBA zijn gangbare rechtspersonen die gebruikt worden om te ondernemen en aansprakelijkheidsrisico’s uit de privé sfeer te halen.

 

Heeft u vragen? Wij kunnen u behulpzaam zijn, indien u uw ondernemingsactiviteiten wilt uitbreiden naar Duitsland of als u als intermediair uw klanten hierbij ondersteunt. Indien u ons contactformulier invult, nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op.

Meer informatie

Wilt u contact opnemen met NeD Tax naar aanleiding van dit artikel? Gebruik dan ons contactformulier en wij helpen u zo snel mogelijk verder.

OndernemingsrechtDe besloten vennootschap in Nederland, België en Duitsland