Dit artikel wordt niet meer ge-update: de Duitse regering communiceert op dit moment goed over de verlengingen van noodmaatregelen.
Update 6 april 2020. Net als de Nederlandse overheid hebben ook de Duitse overheden noodmaatregelen genomen tegen de gevolgen van de Corona-situatie voor ondernemers in Duitsland. De maatregelen worden op meerdere niveaus genomen: die van de Bondsregering (Bund), de bondslanden (Bundesland) en de gemeenten (Kreis). Maatregelen in de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen (NRW) leest u hier.
In Duitsland kan uw belastingadviseur, uw Steuerberater, u helpen met de aanvraag voor Duitse deeltijd-WW ‘Kurzarbeitergeld’, zie hieronder. Daarnaast zijn er meer maatregelen om u bij financiële nood te ondersteunen.
In dit artikel vindt u een overzicht van financiële regelingen voor ondernemers in Duitsland, welke termijnen hiervoor gelden en hoe u hier gebruik van kunt maken. Daarbij gaat om steunmaatregelen van de federale regering (Bondsregering) en om aanpassingen in het insolventierecht. Verder zijn er ook regionaal aanvullende steunmaatregelen. Deze kunnen per deelstaat (Bondsland) verschillen.
De federale regering heeft besloten dat lopende voorlopige aanslagen voor
op verzoek verlaagd of volledig stopgezet kunnen worden.
Let op: voorwaarde hiervoor is dat uw inkomsten in het lopende jaar waarschijnlijk lager zullen zijn.
Dat u aan deze voorwaarde voldoet kan makkelijk worden aangetoond, bijvoorbeeld als uw bedrijf dicht moet door overheidsmaatregelen. Maar ook reserveringen die afgezegd worden, bestellingen die geannuleerd worden of knelpunten in de productie, omdat producten niet meer leverbaar zijn, kunnen leiden tot lagere inkomsten.
Als u kunt aantonen dat uw inkomsten in het lopende jaar waarschijnlijk lager gaan uitvallen dan voor de coronapandemie het geval zou zijn geweest, wordt de voorlopige aanslag verlaagd. Wat heeft u hiervoor nodig?
Het Duitse Ministerie van Financiën (BMF) laat zich op dit moment niet uit over de mogelijkheid om voorlopige aanslagen met terugwerkende kracht te wijzigen. Dit moet kritisch worden bekeken. De effecten van de crisis op de economie zullen namelijk pas op lange termijn echt duidelijk worden. Hoe groter de effecten, hoe waarschijnlijker het wordt dat een verlaging met terugwerkende kracht toch mogelijk wordt.
Een punt van discussie is ook de verlaging achteraf van reeds betaalde voorlopige aanslagen voor 2019. Een niet gecompenseerd verlies voor 2020 kan tot 1 mln. euro worden verrekend met de winst uit 2019, wat leidt tot een teruggaaf van belasting.
Als u de bijzondere voorlopige aanslag omzetbelasting betaald hebt, kunt u een verzoek voor teruggaaf indienen. Ook dit is een maatregel om de liquiditeit van ondernemers te borgen.
Let op: de Duitse belastingdienst stelt de bijzondere voorlopige aanslag omzetbelasting vast als u een vaste termijnverlenging krijgt voor het indienen van de aangifte omzetbelasting. Hij bedraagt 1/11 van de voorlopige aanslagen van het voorafgaande jaar.
De aanvraag bij de Duitse belastingdienst hoeft niet aan bepaalde vormvereisten te voldoen. U moet wel kunnen aantonen dat uw bedrijf zwaar getroffen is door de coronacrisis.
De Duitse belastingdienst verleent makkelijker uitstel van belastingbetaling. De belastingdienst kan uitstel van betaling verlenen als de invordering een aanzienlijk financieel probleem zou vormen.
Let op: normaal wordt voor de periode van verleend uitstel rente (1,5% per maand) berekend. De belastingdienst ziet tijdelijk af van het heffen van invorderingsrente.
Het Duitse federale Ministerie van Financiën heeft duidelijk gemaakt, dat de belastingdienst “geen strenge eisen” mag stellen. Zo mogen verzoeken bijvoorbeeld ook niet worden afgewezen als de ontstane schade cijfermatig niet tot in detail kan worden aangetoond. Men laat wel in het midden of alsnog invorderingsrente wordt geheven, wanneer achteraf blijkt dat uitstel van betaling van belasting onterecht werd verleend. Hebt u al uitstel van betaling aangevraagd en vraagt de belastingdienst toch invorderingsrente? Neem contact op met uw Duitse belastingadviseur, uw Steuerberater, om te regelen dat dit wordt teruggedraaid.
Let op: de facilitering van uitstel van belastingbetaling geldt voor aanvragen tot 31-12-2020. Op de website van de belastingdienst staat een modelaanvraag voor uitstel van betaling.
Neem eind dit jaar contact op met uw Steuerberater om de voorlopige aanslagen opnieuw te laten doorrekenen. De regeling voor een renteloos uitstel van belastingbetaling zal waarschijnlijk tot 31-12-2020 lopen. Met uw Steuerberater kunt u een voorlopig bedrijfsresultaat voor 2020 berekenen en op basis hiervan een prognose voor 2021 ontwikkelen.
Uitstel van belastingbetaling dat nu wordt verleend, moet later wel worden aangezuiverd. De voorlopige aanslagen voor 2021 zijn gebaseerd op de prognose voor 2021.
Let op: u kunt voor de loonbelasting geen uitstel van betaling aanvragen. Belastingplichtige zijn immers hier uw werknemers, waarvoor u de belasting inhoudt en afdraagt.
De bedrijfsbelasting wordt geïnd door de gemeentes. Volgens de ministers van financiën van de deelstaten zullen ook de gemeentes zich soepel gaan opstellen bij het verlenen van uitstel.
Als u belasting niet of niet op tijd betaalt, loopt u naast de verzuimheffing wegens te late betaling (Säumniszuschlag) ook het risico op een dwangbevel met tenuitvoerlegging. De belastingdienst ziet af van beide instrumenten tot 31-12-2020, als u direct getroffen bent door de effecten van het coronavirus.
Let op: u moet wel zelf in actie komen. De belastingdienst zal niet in alle gevallen afzien van zwaardere maatregelen zoals een dwangbevel. Neem direct contact op met de belastingdienst als u een verzuimboete krijgt of zelfs een dwangbevel waarbij bijvoorbeeld beslag kan worden gelegd op uw rekening. Het is belangrijk dat zo'n maatregel weer zo snel mogelijk wordt teruggedraaid.
Er wordt alleen afgezien van (verdere) maatregelen van tenuitvoerlegging wegens achterstallige of tot 31-12-2020 te betalen belasting (inkomsten- of vennootschapsbelasting), als u direct en in aanzienlijke mate bent getroffen door de coronacrisis. Het Ministerie van Financiën geeft weliswaar aan dat tenuitvoerlegging ook wordt stopgezet als de belastingdienst op andere wijze kennis neemt van het feit dat u schade heeft of verlies lijdt. Het is dus belangrijk om meteen in actie te komen en het niet zo ver te laten komen.
Het Ministerie van Financiën heeft zich trouwens niet uitgesproken over hoe zal worden omgegaan met verzuimboetes (Verspätungszuschlag) voor het niet of te laat aangifte doen.
Let op: als u momenteel niet in staat bent op tijd aangifte te doen, kunt u een verzoek voor verlenging van de termijn indienen. Naar verwachting zal de belastingdienst zich ook hier soepel opstellen.
Het Ministerie van Financiën heeft ook de douaneadministratie instructies gegeven om de belastingbetaler tegemoet te komen voor wat betreft de door haar beheerde belastingen (bv. energiebelasting en luchtvaartheffingen). Ook de verzekeringsbelasting valt onder de maatregelen.
Let op: u kunt op dit moment niet voor een afspraak terecht bij de Duitse belastingdienst. U kunt zelf een vormvrij verzoek indienen, het aanvraagformulier op de website van de belastingdienst downloaden of de aanvraag via ELSTER doen.
De Duitse federale regering houdt de economische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Mochten er signalen zijn voor een ernstige verstoring, dan zullen er waarschijnlijk verdere steunmaatregelen worden genomen.
Zowel bij het KfW-Unternehmerkredit (voor bestaande bedrijven) en het ERP-Gründerkredit-Universell (voor startende bedrijven die jonger zijn dan 5 jaar) worden bij kredieten voor bedrijfsmiddelen van maximaal 200 mln. euro borgstellingen van maximaal 80% voorzien. Dit moet de huisbanken stimuleren om kredieten te verlenen. Ook voor grotere ondernemingen (KfW Kredit für Wachstum) wordt de huidige regeling uitgebreid van 2 mld. euro naar 5 mld. euro. Tegelijkertijd wordt de toegang voor bepaalde branches verruimd. Tot nu toe was deze regeling beperkt tot bedrijven in de branches Innovatie en Digitalisering.
Let op: KfW-kredieten kunnen alleen worden aangevraagd via uw eigen huisbank.
Hier is de borgstelling verhoogd van 50% naar 70%. Bij de Duitse Bürgschaftsbanken (speciale banken die borgstellingskredieten aanbieden) is het maximale bedrag voor een borgstelling verdubbeld tot 2,5 mln. euro. De federale regering verhoogt haar borg met 10%. Om de slagvaardigheid te verhogen kunnen deze Bürgschaftsbanken voor kredieten tot € 250.000 zelf en binnen 3 dagen beslissingen nemen.
Het Großbürgschaftsprogramm, een speciale regeling voor zwakkere regio's, wordt nu verruimd en toegankelijk gemaakt voor alle regio's. Deze regeling voorziet in een borgstellingsbehoefte van 50 mln. euro met een borgstelling van maximaal 80%. Andere speciale regelingen zijn ter goedkeuring voorgelegd aan de Europese Commissie en zullen waarschijnlijk snel goedgekeurd worden.
Bij de Duitse Bürgschaftsbanken (speciale banken die borgstellingskredieten aanbieden) is het maximale bedrag voor een borgstelling verdubbeld tot 2,5 mln. euro. De federale regering verhoogt haar borg met 10%. Om de slagvaardigheid te verhogen kunnen deze Bürgschaftsbanken voor kredieten tot € 250.000 zelf en binnen 3 dagen beslissingen nemen.
Het Großbürgschaftsprogramm, een speciale regeling voor zwakkere regio's, wordt nu verruimd en toegankelijk gemaakt voor alle regio's. Deze regeling voorziet in een borgstellingsbehoefte van 50 mln. euro met een borgstelling van maximaal 80%.
Alle deelstaten hebben aangekondigd via hun Landesbürgschaftsbanken regionale steunmaatregelen te treffen en met name royale kredieten te verlenen. Informatie vindt u op de desbetreffende website. Neem gerust contact op met ons voor gericht advies. Ook uw eigen bank kan u hiermee helpen.
Het Duitse kabinet heeft op 23-3-2020 het besluit genomen voor een noodpakket ter hoogte van 50 mld. euro voor micro-ondernemingen. Een micro-onderneming is volgens de definitie van de Europese Commissie een bedrijf met minder dan tien medewerkers en een jaaromzet (of vaste activa aan het eind van het boekjaar) van maximaal twee miljoen euro. Dit noodpakket is bedoeld om bedrijven en zzp'ers op korte termijn financieel te ondersteunen met tegemoetkomingen en leningen. Het geld is bedoeld om lopende bedrijfskosten als huur, kredieten en leasetermijnen te kunnen betalen.
Het noodsteunpakket omvat volgende maatregelen:
Let op: het gebruik van de tegemoetkoming moet achteraf worden aangetoond. De tegemoetkoming is bedoeld om acute financiële knelpunten te kunnen overbruggen. Goedkeuring van de aanvragen wordt door de deelstaten resp. de gemeenten gedaan.
De Duitse federale regering is bezig met een opzetten van een snel en eenvoudig toegankelijk steunpakket voor zelfstandige kunstenaars en creatieve beroepen.
Het pakket omvat de volgende maatregelen:
Er bestaan tevens subsidieregelingen van de GEMA (Duitse Buma/Stemra) en de Verwertungsgesellschaften.
Ondanks alle overheidssteun zullen bedrijven en zelfstandigen door corona in financieel zwaar weer terecht komen en uiteindelijk failliet gaan. Het Duitse Ministerie van Justitie en Consumentenbescherming bereidt daarom een regeling voor waarmee de verplichting om in Duitsland faillissement aan te vragen wordt geschorst.
Let op: voor rechtspersonen geldt in Duitsland normaal een termijn van 3 weken waarbinnen de faillissementsaanvraag moet worden ingediend.
Als voorbeeld dienen regelingen die werden ingevoerd na de watersnoodrampen in 2002, 2013 en 2016. De termijn voor het faillissementsverzoek werd toen verlengd. Ook nu kan het gebeuren dat de overheid financiële steun soms niet op tijd goedkeurt of uitbetaalt. Een verlenging van de termijn kan dan helpen.
Aan het opschorten van de verplichting om faillissement aan te vragen zitten 2 voorwaarden vast:
Let op: deze opschorting loopt in eerste instantie tot 30-09-2020. Daarnaast moet er een „Verordnungsermächtigung“ worden voorgesteld voor het ministerie tot 31-03-2021.
U moet door middel van documenten kunnen aantonen dat uw financiële problemen rechtstreeks het gevolg zijn van de coronacrisis. Daarnaast is het verstandig dat u al een concept voor sanering opstelt. Dit hebt u sowieso nodig om financiële steun aan te vragen.
De aansprakelijkheid speelt bij faillissement in Duitsland een zeer grote rol. Wordt de faillissementsaanvraag te laat ingediend, kan dit ertoe leiden dat u persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld. Daarnaast kan een insolventievertraging strafrechtelijke gevolgen hebben in de vorm van geldboetes of hechtenis.
Let op: voor verenigingen en stichtingen gelden andere regels. Bestuursleden zijn echter hoofdelijk aansprakelijk voor de schade die het gevolg is van de vertraging bij het indienen van de aanvraag.
De geplande wijzigingen in de werktijdverkorting zullen het leven gemakkelijker maken en de prestaties van de bedrijven verbeteren. Gezien de beperkte duur van de werktijdverkorting (max. twaalf maanden) kan het voor bedrijven voordelig zijn om het verlies aan arbeidsuren als gevolg van het coronavirus in eerste instantie te compenseren door interne maatregelen (bijv. reparatie- en onderhoudswerkzaamheden, bijscholing, bedrijfsvakanties, vermindering van overwerk). Houd er rekening mee dat werknemers moeten instemmen met werktijdverkorting.
De eerste stap is het registreren van werktijdverkorting bij het Bundesamt für Arbeit (federaal arbeidsbureau). Dit kan met behulp van het onderstaande formulier:
https://www.arbeitsagentur.de/datei/anzeige-kug101_ba013134.pdf
De eigenlijke aanvraag voor werktijdverkorting (uitkeringsaanvraag) kan dan via onderstaande link worden ingevuld.
https://www.arbeitsagentur.de/datei/antrag-kug107_ba015344.pdf
Meer informatie is te vinden op de website van het arbeidsbureau.
https://www.arbeitsagentur.de/news/corona-virus-informationen-fuer-unternehmen-zum-kurzarbeitergeld
Zoals hierboven reeds vermeld, kan werktijdverkorting niet door de werkgever worden opgedragen en is daarvoor de toestemming van de werknemer vereist.
De betrokken werknemers kunnen in Duitsland een werktijdverkorting krijgen,
Volgens de op dit moment van toepassing zijnde regelingen wordt een werktijdverkorting in Duitsland toegekend voor een periode van maximaal twaalf maanden.
Hoewel we deze informatie zo zorgvuldig mogelijk voor u hebben samengesteld, kunnen er geen rechten aan worden ontleend. Uw Duitse Steuerberater is uw aanspreekpunt voor de uitvoering van de noodmaatregelen