Fiscaal, juridisch en corporate finance advies in Nederland-Duitsland

Belastingheffing bij emigreren directeur-grootaandeelhouder

20 jul 2023 | Belastingverdrag

Bent u directeur-grootaandeelhouder (dga) en gaat u emigreren naar Duitsland? Dan krijgt u van de Belastingdienst een conserverende aanslag. Nederland legt een emigratieheffing (exitheffing) op over de waarde van uw aandelen. De conserverende aanslag moet u in de toekomst betalen als u na uw emigratie naar Duitsland dividend laat uitkeren of als u de aandelen verkoopt.

Emigratie naar Duitsland: wat is een conserverende aanslag?

Een conserverende aanslag is een aanslag waarmee Nederland een belastingclaim veiligstelt over (toekomstige) inkomsten die in de Nederlandse periode zijn ontstaan of aangegroeid. Als gevolg van emigratie zal Nederland anders over bepaalde inkomsten en aanspraken in de toekomst geen belasting meer kunnen heffen. Het nieuwe woonland zal dan  ook belasting willen heffen. Door middel van een conserverende aanslag worden de Nederlandse rechten voorbehouden. 

Bij emigratie worden door de belastingplichtige geen inkomsten gerealiseerd, waaruit de Nederlandse belastingplichtige de verschuldigde inkomstenbelasting kan voldoen. De fiscus zal daarom bij emigratie binnen de Europese Unie automatisch onvoorwaardelijk en renteloos uitstel van betaling verlenen.

Conserverende aanslag en Nederlandse belastingclaims

Een inwoner van Nederland krijgt een conserverende aanslag bij emigratie naar het buitenland. Als u een aanmerkelijk belang houdt, dan wordt emigratie gezien als een fictieve verkoop van uw aandelen. U heeft een aanmerkelijk belang als u tenminste 5% van een bepaalde soort aandelen in een vennootschap (bijvoorbeeld een B.V.) in het bezit hebt. U wordt dan ook wel directeur-grootaandeelhouder of dga genoemd. 

Daarnaast kan de fiscus ook een conserverende aanslag opleggen voor:

  • fictief inkomen uit kapitaalverzekering, spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning; 
  • opgebouwde pensioenenrechten; 
  • opgebouwde lijfrenteaanspraken. 

Emigratie van aanmerkelijkbelanghouder (directeur-grootaandeelhouder) naar Duitsland

Een dga die naar Duitsland emigreert is in 2023 26,9% aanmerkelijkbelangheffing verschuldigd in box 2 van de inkomstenbelasting. Een conserverende aanslag wordt opgelegd om te voorkomen dat Nederland belasting misloopt door het vertrek van een aanmerkelijkbelanghouder uit Nederland. 

Voorbeeld: 

  • Joost is ondernemer en heeft een marketingbureau Joost Marketing B.V. 
  • Joost Marketing B.V. is in 2020 door Joost opgericht met een aandelenkapitaal van € 5.000. Hij is 100%-aandeelhouder. 
  • Joost emigreert op 1 januari 2024 naar Duitsland. De onderneming blijft in Nederland. De waarde van de aandelen bedraagt op het moment van emigratie € 250.000. 
  • De fictieve vervreemding van de aandelen leidt tot een belastbaar inkomen van € 245.000 (waarde minus verkrijgingsprijs).
  • Joost is in box 2 26,9% inkomstenbelasting verschuldigd en krijgt dus een Nederlandse emigratieheffing van € 65.905 voor de kiezen. 
  • Joost krijgt van de Belastingdienst een conserverende aanslag waarmee de belastingschuld wordt vastgesteld. Hij krijgt automatisch onvoorwaardelijk en renteloos uitstel van betaling.

Conserverende aanslag en tijdsduur

In het verleden werd bij emigratie van een aanmerkelijkbelanghouder uitstel van betaling verleend voor een periode van 10 jaar. Na deze periode kon de conserverende aanslag op verzoek kwijtgescholden worden. Sinds 15 september 2015 is een conserverende aanslag onbeperkt in tijd geldig. Voor emigratie binnen de Europese Unie mag de Belastingdienst in principe geen zekerheden eisen van de emigrerende dga. 

Belastingverdrag Nederland-Duitsland en invordering van een conserverende aanslag

In onze praktijk gebeurt het regelmatig dat een Nederlandse directeur-grootaandeelhouder naar Duitsland emigreert. Het uitkeren van dividend of het vervreemden van aandelen na emigratie triggert de invordering van de conserverende aanslag. Nederland zal dan de geconserveerde belastingschuld willen innen. In het bovenstaande voorbeeld zal dat naar Nederlands perspectief ertoe leiden dat Joost (een deel van) de conserverende aanslag moet gaan betalen. 

Per situatie zal echter steeds gekeken moeten worden hoe heffing technisch omgegaan moet worden met een dividenduitkering of een aandelenvervreemding. In het Belastingverdrag Nederland-Duitsland zijn ook aanmerkelijkbelangvoorbehouden opgenomen. Daarnaast moet rekening worden gehouden met het Duitse perspectief op een dividenduitkering of aandelenvervreemding. 

Bent u als dga van plan te emigreren naar Duitsland? Wij helpen u graag met het maken van de juiste fiscale keuzes om uw emigratie optimaal te begeleiden. NeD Tax ondersteunt ondernemers en degenen die hen professioneel ondersteunen. Indien u ons contactformulier invult, nemen wij zo spoedig mogelijk contact met u op. 

Meer informatie

Wilt u contact opnemen met NeD Tax naar aanleiding van dit artikel? Gebruik dan ons contactformulier en wij helpen u zo snel mogelijk verder.

BelastingverdragBelastingheffing bij emigreren directeur-grootaandeelhouder