Fiscaal, juridisch en corporate finance advies in Nederland-Duitsland

Bedrijfsovername: fiscale aspecten bij overdracht onderneming

8 jan 2024 | Fiscaal

Denkt u na over de verkoop van uw onderneming? Dan is het goed om te bekijken welke wijze van bedrijfsovername het meest geschikt is. Afhankelijk van uw doelstelling kan de overname worden vormgegeven en kunnen de fiscale gevolgen worden ingeschat. Dit artikel ziet op de fiscale aspecten die komen kijken bij de overdracht van een onderneming die wordt gedreven via een rechtspersoon.

Verschil aandelentransactie en activa-passivatransactie

De verkoop van een onderneming kan grofweg op twee manieren plaatsvinden. Via een aandelentransactie (als er sprake is van een vennootschap met een in aandelen verdeeld kapitaal). Of via een activa-passivatransactie. Bij een aandelentransactie wordt de rechtspersoon in het geheel overgedragen. Dat wil zeggen dat alle rechten en verplichtingen meegaan naar de kopende partij. Met een activa-passivatransactie worden bezittingen en schulden van de onderneming afzonderlijk overgedragen. Dit biedt flexibiliteit om een onderneming gedeeltelijk over te dragen. Een aandelentransactie gebeurt altijd via tussenkomst van een notaris. Bij een activa-passivatransactie is tussenkomst van een notaris niet verplicht, tenzij er bijvoorbeeld onroerende zaken of andere goederen die notariële overdracht vereisen overgaan.

Fiscale aspecten aandelentransactie bij bedrijfsovername

  • Bij een aandelentransactie gaan alle rechten en verplichtingen en daarmee alle fiscale claims over naar de koper. Het risico voor de kopende partij is dat potentiële (fiscale) claims met betrekking tot het verleden worden binnengehaald die niet direct uit de balans blijken.
  • Bij een holdingstructuur valt de overnamesom bij een aandelentransactie onder de deelnemingsvrijstelling. Voor de vennootschapsbelasting levert de verkoop van de aandelen dus geen aanvullende heffing op.
  • Worden de aandelen in privé gehouden, dan zal de vervreemding van het aandelenbelang worden belast met inkomstenbelasting. Dit is de aanmerkelijkbelangheffing in box 2.
  • Als er goodwill wordt betaald voor de overname, dan kan de koper hierop niet afschrijven.
  • De overdracht van aandelen is een vrijgestelde prestatie voor de omzetbelasting.
  • Als er sprake is van een aandelentransactie in een onroerend goed vennootschap dan is er mogelijk overdrachtsbelasting verschuldigd.

Lees ook het artikel: MKB-bedrijven, negen van de tien niet verkoopklaar bij overdracht! 

Fiscale aspecten activa-passivatransactie bij overdracht onderneming

  • Potentiële claims met betrekking tot het verleden gaan bij een activa-passivatransactie niet over op de koper. Er kan dus minder risico op onverwachte (fiscale) verplichtingen voor de kopende partij zijn.
  • De verkoop van activa kan leiden tot het realiseren van boekwinsten, die zijn belast met inkomsten- of vennootschapsbelasting bij de verkoper.
  • Eventueel betaalde goodwill bij de overdracht wordt belast bij de verkoper. De koper kan op deze betaalde goodwill afschrijven.
  • De verkoop van (losse) activa is in beginsel niet vrijgesteld van omzetbelasting. Mogelijk vindt de verkoop met btw-heffing plaats, maar bij de overdracht van activa en passiva die als de overdracht van een onderneming kan worden gezien is er vaak uiteindelijk geen btw verschuldigd.
  • Bij overdracht van onroerende zaken kan overdrachtsbelasting verschuldigd zijn.

Waar is de keuze van afhankelijk?

Er zijn verschillende factoren die bepalen of een aandelentransactie of een activa-passivatransactie het meest gunstig is. Als de wens is om specifieke vergunningen of licenties over te nemen, dan is de aandelentransactie de meest voor de hand liggende optie bij een bedrijfsovername. Is een koper slechts geïnteresseerd in bepaalde bezittingen van de onderneming? Dan zal de activa-passivatransactie de voorkeur hebben bij overdracht van een  onderneming. Ook het beperken van het risico dat (verborgen) fiscale claims worden overgenomen kan voor de kopende partij aanleiding zijn om te kiezen voor de activa-passivatransactie in plaats van een aandelentransactie. Natuurlijk zijn er meer factoren en omstandigheden denkbaar die de keuze kunnen beïnvloeden.

Wilt u de mogelijkheden en gevolgen van uw bedrijfsoverdracht in kaart brengen? Neem dan contact met ons op, een van onze ervaren adviseurs staat u graag te woord.

Meer informatie

Wilt u contact opnemen met NeD Tax naar aanleiding van dit artikel? Gebruik dan ons contactformulier en wij helpen u zo snel mogelijk verder.

FiscaalBedrijfsovername: fiscale aspecten bij overdracht onderneming